Ontslag heeft emotionele impact op mensen
Het hebben van een baan is voor veel mensen van grote betekenis. Bij het verlies van de baan, door ontslag of reorganisatie, worden mensen geraakt, niet alleen financieel maar ook emotioneel. Een goede leidinggevende heeft hier oog voor en gaat hier goed mee om. De emotionele impact wordt veroorzaakt door het verlies van belangrijke aspecten, die het leven zin geven:
Hoe kondig je ontslag of de reorganisatie aan?
Er zijn verhalen geschreven waarin de directie van een organisatie alle medewerkers bijeen riep, dus degene die moesten vertrekken en de blijvers. Bij de werknemers die te horen kregen dat zij hun baan zouden gaan kwijt raken kwam deze bijeenkomst wel heel rauw op hun dak en maakte ook veel emotie los. Terwijl het veel beter was geweest wanneer men in de groep de mededeling had gedaan dat er een aantal arbeidsplaatsen zouden vervallen en een ieder persoonlijk op de hoogte zou worden gebracht.
Verlies sociale context
Door het verlies van de baan is men geen deelnemer meer van een groep waar men het grootste gedeelte van de tijd doorbracht, een derde van de dagelijks te besteden tijd, verder heeft men geen professionele betekenis meer en men verliest zijn identiteit. Verder raakt men de dagelijkse routine kwijt dus je vaste dag invulling. Nog belangrijker is het verlies aan sociale contacten. Dus kan ontslag een schokkende gebeurtenis zijn.
In essentie is de mens een sociaal wezen en wil zich graag verbinden met andere mensen en deelnemen aan een groep waarin men gehoord, gezien en gewaardeerd wordt. Dus wanneer men die plek verliest, verliest men een belangrijke levensinvulling. Verder is het voor de mens ook belangrijk zich te kunnen ontwikkelen, uitdagingen aan te gaan en zich te onderscheiden van anderen.
Identiteit
Wanneer men gevraagd wordt wat je doet dan is het antwoord meestal met het beroep dat men uitoefent, in de taal identificeer men zich meestal met een beroep. Valt dit weg dan valt ook de identiteit weg en tast dit het positieve zelfbeeld aan en de eigenwaarde.
De waarom vraag?
Vaak stellen mensen die ontslagen zijn zich dan ook af waarom het is gebeurt en juist waarom gebeurt dit met mij. Maar ook al krijgt men daar een antwoord op, het geeft vaak geen innerlijke rust. Me denkt snel in doemscenario’s waardoor men nog meer negatieve gedachten krijgt zoals het nog wel of niet kunnen nakomen van bijvoorbeeld financiële verplichtingen. De kans dat men zichzelf in de put praat ligt dan ook op de loer.
Gedrag en gevoelens
Deze gedachten beïnvloeden de gevoelens en deze gevoelens weer het gedrag. En pessimistische gedachten leiden tot onaangename gevoelens in tegenstelling tot optimistische gedachten die leiden tot prettige gevoelens. En een optimistische kijk zet eerder aan tot actie dan pessimistische gedachten.
Stress
De emotionele stress ligt op de loer en kan leiden tot maagpijn, hoofdpijn, hoge bloeddruk, misselijkheid. Dit zijn voorbeelden, want een ieder heeft zo zijn specifieke gevoelige plekken in het lichaam waar men last van krijgt.
Rouwproces
Wanneer het denken geen oplossingen meer biedt en men geen acties onderneemt dringt de realiteit echt door. Dan komen de emoties en de woede om het onrecht en de machteloosheid. Mensen hebben niet geleerd om hier mee om te gaan. Helaas laten gevoelens zich niet gemakkelijk negeren. Men kan emoties onderdrukken, maar daarmee zijn ze nog niet weg. Het is dan ook belangrijk om aandacht te schenken aan emoties.
Ontslag kan iemand diep in raken waarbij het vertrouwen in de mens is beschadigd en waardoor jezelf een verbitterd mens wordt.
Tips
- Geef aandacht.
- Maak contact en ben aanwezig.
- Vertel de boodschap helder en duidelijk.
- Geef de ander ruimte, in tijd en emotioneel.
- Werk vanuit vertrouwen.
- Zoek naar de balans tussen bezig zijn met het verlies en met het herstel.
Verwante informatie
HRM Advies inzake ontslag en reorganisatie
Partner Personeel & Organisatieadvies adviseert bij de ontslagaanvraag, reorganisatie, arbeidsconflict etc. Wilt u meer informatie? Neemt u dan contact met ons op.
